Sayıları yüzün üstünde küçük el sanatları
tezgâhlarında özgün hediyeliklere
rastlamak mümkün… Bodrum’a ait
Mandalin – Satsuma Lokumu, Zephiria
Parfümü, Bodrum Sandaletleri gibi cazip
hediyelikler de günden güne çoğalıyor…
Bodrum’daki yaşamı ve turizmi kıyaslamak amacıyla yaklaşık iki yıldır sürdürdüğümüz Yunan adaları gezileri sırasında Kos’ta ilk başta gözümüze çarpan hediyelik eşyaların güzelliği, diğer adaları da gezince cazibesini kaybediverdi. Hangi adaya giderseniz gidin karşınıza neredeyse aynı fabrikadan çıkmış seri üretim hediyelikler çıkıyordu. Sakız adasının mastika ürünleri, ünlü Yunan tanrıları ve ünlü tarihi figürlerin heykelleri ve replikaları dışında hediyelik eşya almaya kalktığınızda Kalimnos’ta neyse, Kardemena köyünde veya Kos’un Zia’sında ya da Masouri’de aynı ürünleri görüyordunuz tıpkı eskiden bizde olduğu gibi…
Bizden bir ada Cunda’ya gittiğimizde de aynı basmakalıp hediyelikler karşımıza çıktığında üzüldük.
Ne yazıkki dünyada hediyelik pazarında Çin’in istilası başrolde. Üzerinde Bodrum yazan magnetler, üzerinde London Museum yazan hediyelik eşyalar, Paris’in Eyfel’i de bundan nasibini almış. Hepsinin üzerinde Made in PRC lafını görmek sarsıcı… Evimizde kullandığımız tuzluğun benzerini Londra’da gittiğimiz neredeyse tüm restoranlarda görmek de çarpıcı bir durumdu…
İşte bu Çin istilası ve basmakalıp hediyelikler bu yazıyı yazmamıza zemin oluşturdu. Kendimizi Bodrum’un beldelerine atınca biraz rahatladık… Çünkü evlerinde çalışıp el sanatlarına ağırlık vermiş ve birbirinden güzel hediyelikler üreten yüzlerce tezgâh Gümüşlük’te, Yalıkavak’ta, Ortakent’te, Turgutreis’te ve karşımıza çıkıverdi…
Örneğin Gümüşlük girişine sıralanan onlarca küçük kulübede birbirinden güzel özgün hediyeliklere raslamak mümkündü… Burada yer almanın kuralı “gerçek el emeği” üretip bunları sergilemek ve Gümüşlük’te oturmak idi. Kumaş üzerine taş basması yapanından, hayvan figürlerini hediyelik eşya haline getirenlere ve özellikle kadınların başlarından ayrılamadıkları takıcılara hayli enteresan üretimler gözümüze çarptı. Yalıkavak’ta başka yerlerde görmediğiniz anahtar askıları, Gümüşlük yolu üzerindeki Le Kabbak’ın Bodrum işi kabakları, hele hele yol üzerinde bile satılan boy boy değirmenler bu sene hayli revaçta…
Dösim’in Bodrum Kalesi girişinde yer alan mağazasından inanılmaz güzellikte Türkiye’nin çeşitli yörelerine ait replika ürünler alınabileceği gibi Bodrum’un çarşısında Vivaldi’de İznik ve Kütahya işi çinilerin replikaları hayli uygun fiyatlara satın alınabilir. Bu replikaları dünyanın sayılı müzeleri V&A Londra, British Museum ve Paris Louvre’da 300-500 Euro fiyatlarla satışa sunuluyor, belirtmekte yarar var…
Bodrum’da hediyelik eşya arıyorsanız ve yanınızda turist misafirleriniz varsa sizlere önerimiz Dösim Mağazası, Hızma, Vivaldi ve denizle ilgisi olanlara Denizyıldızı mağazası… Eğer camdan yapılmış özgün sanat ürünleri arıyorsanız Gündoğan girişinde ve Palmarina Marina’da mağazası bulunan Çamdal Sanat Galerisi’nin camdan ürettikleri malzemeler ilgi çekici gelebilir.
Bodrum ve Türkiye’nin çeşitli yerlerinden derlenmiş otantik ev tekstili ürünleri ise yine Gündoğan’daki Bodrum Havlu’da geniş bir ürün yelpazesiyle yer alıyor… Bodrum Havlu’ya gitmişken yan komşuları Atölye 2İs’te iki kızkardeş İpek ve İlknur Süar’ın seçkin ve özgün hediyelik ürünlerine göz atmanızı öneririz… Yüksek sanat eğitimi almış iki kız kardeşin geleneksel Türk ve Osmanlı el sanatları alanında gerek kendi eserleri, gerek titiz seçkileri sizin de ilginiz çekecektir. Hani İzmit’ten geçerken pişmaniye alınır ya Bodrum’dan da gidecek en güzel hediyeliklerden biri yepyeni bir ürün olan Satsuma ve Mandalina Lokumları. şu sıralar tüm hediyelik eşya dükkânlarında bulunuyor ve lezzetleriyle olduğu gibi ucuz fiyatlarıyla da hayli ilgi görüyor.
Bu yazıyı kaleme alırken içimin ne kadar rahatladığını anlatamam. Çünkü ”bizde niçin yok böyle hediyelikler?” diye sorup dururdum, şimdi yazmaktan kendimi alamıyorum…
Geçtiğimiz sayılarda kapak yaptığımız Coşkun ve Halit Adatepe ikilisinin özellikle “geri kazanımdan sanata” tarzındaki çalışmalarını Mavi Sanat Galerisinde sergilediklerinde gördük ki burada hayli enteresan güzel çalışmalar ortaya çıkıyor
…
Yine geçen sayıda konu ettiğimiz Ortakent’in “Garaguy” mekânında Bodrumlu kadınların ev yapımı reçelleri Bodrum’a özgü en güzel hediyelikler arasında sayılabilir…
Dikkat edin üzerinde Bodrum yazan küçük magnetler, küçük seramik işlerin pek çoğu ne yazık ki Bodrum’da da “Made in PRC” yani “Çin Malı” damgasını taşıyor. Özgün olanları ayırdetmek çok kolay aslında. Bir tezgâhta satılan mal diğerinde de aynen varsa bilin ki seri üretimdir ve aynı deniz veya balık motifi örneğin Foça’da bu kez Bodrum yerine Foça yazılarak satılmakta… Hatta Portofino, San Diego veya Brighton… Bunlara prim vermek yerine özgün Bodrum yapımlarına değer vermeniz ve satın almanız bu tür uğraşlara gönlünü vermiş insanları mutlu edecektir.
Yalıkavak’ta bir önceki sayfada resmini göreceğiniz anahtar askılarını üreten el sanatçısı “Fotoğrafını çekin de Çinliler hemen tanesi 50 kuruşa milyonlarcasını piyasa sürsünler, bizim emeklerimiz düşüncemiz heba olsun” diyerek konunun aslında ne kadar can sıkıcı boyutları olduğunu gösteriyor.
Gönül ister ki Bodrum Kalesi’nin çok güzel bir maketi, dünyanın yedi harikasından biri olan Mausoleum’un minyatür maketi, Bodrumlu Herodot’un, Artemisia I’in, Halikarnas Balıçısı’nın çeşit çeşit heykelleri de hediyelik eşya dükkânlarımızın vitrinlerini süslesin…
Birkaç yıl önce kaybettiğimiz Sandalet ustası Ali Güven konusunda dünyaca ünlenmiş, sandaletleri dünyanın en ünlü insanlarının tercihi haline gelmişti… Ancak onun ölümüyle Sandalet konusundaki titizlik ve Ali Güven markası da kendiliğinden
ortadan kalktı. Ali Güven ismini sürdüren bir usta yok ama Bodrum sandaletleri doğallığı ve el yapımı olmaları nedeniyle halâ gözde. Bodrum’dan götürülebilecek en güzel hediyeliklerden biri ve tabii turistler tarafından kapış kapış satın alınmakta… Ancak biz her sandalet gördüğümüzde aklımıza Ali Güven markası gelir ve niçin sahip çıkamadığımız için üzülürüz.
Üstte: Gümüşlük’teki Belediye Sanat Merkezi’nde açılan bir sergiden hediyelik eşyalar. İsme yazılı el ürünleri… Çoğu keçeden mamul… Ev kadınlarının boş vakitlerini değerlendirdikleri hatta evlerinin geçimini sağladıkları bir iş kolu haline dönüşmüş…
Ortada: Atölye 2 İs’den herbiri çekici ve geleneksel-modern karışımı yeni yorumlanmış
hediyelik ürünler… Burada İpek ve İlknur Süar’ın kendi özel ürünlerini de bulabilirsiniz.
Yan Sayfada OrtadaYalıkavak Sanatçılar Caddesi’nde gezerken karşımıza çıkan bu şirin anahtarlıkları çok sevdik. Kapınızın yanındaki duvara, kapınızın üzerine takabileceğiniz anahtarlıklar rengarenk, albenili ve özgün. Buradaki el sanatçıları tek tek uğraşıp yapıyorlar. Üzerinden para kazanıp geçimlerini sağlıyorlar ama korkuları kendilerine ait bu ürünlerin “Çinliler” tarafından kopye edilmesi..
Birkaç Öneri
– Hediyelik eşyalar genelde tezgâhlarda satılıyor ama bu işi ciddi ciddi mağazalar açıp, atölyelerini birer galeriye dönüştüren yerler de yok değil. Bunlardan Çamdal Sanat Galerisi cam üzerine yüzlerce çeşit ürünü özgün olarak tasarlayıp satan ender atölyelerden biri.
(Sonraki sayfalarda detaylarını bulabilirsiniz)
– Gümüşlük’teki Cadı mağazası özellikle kadınların akın ettiği takı mağazalarından biri. Bu konuda yıllardır çok güzel ürünleri koleksiyonlarına kattıkları için herkes kendine uygun birşeyler bulabiliyor.
– Genelde el sanatları sergisi açılan Gümüşlük Sanat Merkezi’nde bizim gezdiğimiz bir gezide keçeden yapılmış yüzlerce el emeği ürün sergileniyordu ki bu rengarenk mekandan canımız çıkmak dahi istemedi.
– Gündoğan-Torba yolu arasında Gündoğan’dan giderken solda bulunan Bodrum Havlu otantik yöresel el işleri konusunda uzmanlaşmış bir kurum… Yöresel kumaşlar, yöresel işlemeler deyince evinizin bir köşesine koymak isteyeceğiniz birçok ürün burada sergilenmekte…
Bodrum markalı ürünler yavaş yavaş kendini gösteriyor. BDRM LOKUM markalı lokumlar şu sıralar hayli revaçta. Yukarıda gördüğünüz ambalaja ek olarak tahta kutulu ambalajları da bulunan Bodrum Lokumları Mandalina, Satsuma gibi tadlarda özel olarak üretiliyor. Tüm hediyelik eşya satan yerlerde ve otellerin satış mağazalarından satın alabileceğiniz Bodrum lokumları Bodrum’dan götürülecek en güzel hediyeliklerden biri…
Bodrum’un renkli pazarlarında çeşitli kavanozlarda yerel ballar, çeşit çeşit reçeller bulmak mümkün. Son zamanlarda Halk Eğitim Müdürlüğü bünyesinde oluşturulan kurslarda reçel yapımı konusunda hayli güzel ilerlemeler var. Kurslarda yörenin mandalina, bergamut gibi reçelleri giderek daha başarılı ve hijyenik kurallara uygun olarak üretilmekte. Ortakent Belediyesi tarafından kendilerine verilen “Garaguy” denilen mekânda hem yöresel yemekleri yiyebilir, güzel bir köy kahvaltısı yapabilir aynı zamanda çeşit çeşit sağlıklı reçelleri uygun fiyata alabilirsiniz.
Zephiria, Bodrum Kalesinin bulunduğu yarım adanın adı. Tarihte buranın daha önce ada olduğu sonradan karaya birleştirildiği söylenir ama bunu kanıtlayan belgeler hali hazırda mevcut değil. Ancak Zephiria ismini kullanan güzel bir “Eau de Cologne” yani parfümümüz mevcut. Bodrum işi Zephiria, mandalina kokusuyla hayli hoş… Yeşil mandalinaların kokusu size de Bodrum’u anımsatacaktır. Hediyelik eşya dükkânlarında bulabilirsiniz. Biz Denizyıldızı mağazasında rastladık.
